Kanser tarama testleri, kanserin klinik bulgu ( ağrı, kanama, halsizlik şişlik vb.) vermeden önce tespit edilmesi ve yüksek oranda tam tedavi olanağının sağlanması yapılan testlerdir. Bu testler kanseri erken tespit edebilmelidir. Taramış olduğu kanser tipinin erken tespit edildiğinde hastaya yaşam kazandırma olasılığı yüksek olmalıdır. Yanlış test sonuçları ve aşırı teşhis sorunları gibi sorunları olmamalı zararından çok faydası olmalıdır.
Kolonoskopi, sigmoidoskopi ve dışkı testleri (yüksek hassasiyetli dışkıda gizli kan testleri ve dışkı DNA testleri)
Birkaç tarama testinin kolorektal kanserden ölme riskini azalttığı gösterilmiştir. Kolonoskopi ve sigmoidoskopi yalnızca kolorektal kanseri erken tespit etmekle kalmaz, aynı zamanda hastalığın önlenmesine de yardımcı olur. Bunun nedeni, bu testlerin kansere dönüşmeden önce çıkarılabilecek anormal kolon büyümelerini (polipler) bulabilmesidir. Uzman grupları genellikle kolorektal kanser için ortalama risk altında olan kişilerin 50 ila 75 yaşlarında bu testlerden biriyle tarama yaptırmalarını önermektedir.
Düşük doz helikal bilgisayarlı tomografi
Akciğer kanserini taramak için yapılan bu testin, 55-74 yaşları arasındaki yoğun sigara içicilerde akciğer kanseri ölümlerini azalttığı gösterilmiştir. Düz akciğer filmlerinin taramada akciğer kanseri için avantajları yoktur. Önerilmez.
Mamografi
Göğüs kanserini taramaya yönelik bu yöntemin, 40 ila 74 yaşları arasındaki kadınlar, özellikle 50 yaşın üzerindeki kadınlar arasında hastalıktan ölümleri azalttığı gösterilmiştir. 40 yaş altındaki kadınlarda meme dansitesinin fazla olmasından dolayı tümörü yakalamada ve değerlendirmede doğruluk derecesi düşmektedir.
Pap testi ve insan papilloma virüsü (HPV) testi
Hem tek başına hem de kombinasyon halinde kullanılabilen bu testler, rahim ağzı kanserinin hem erken teşhisine hem de önlenmesine yol açabilir. Hastalığı önlerler çünkü anormal hücrelerin kansere dönüşmeden önce bulunup tedavi edilmesine izin verirler. Önceden yeterli taramadan geçmiş ve başka şekilde yüksek serviks kanseri riski taşımayan kadınlarda testin genellikle 21 yaşında başlaması ve 65 yaşında bitmesi önerilir.
Etkili olduğu gösterilmeyen fakat özellikle kanser riskinin arttığı bilinen kişilere uygulanan tarama testleri.
Alfa-fetoprotein kan testi
Bu test bazen karaciğer ultrasonu ile birlikte, yüksek risk altındaki kişilerde karaciğer kanserini erken tespit etmeye çalışmak için kullanılır.
Meme MR
Bu görüntüleme testi genellikle BRCA1 geninde veya BRCA2 geninde zararlı bir mutasyon taşıyan kadınlar için kullanılır. Bu mutasyonlara sahip kadınlar, yüksek meme kanseri riskine ve diğer kanserler için artan riske sahiptir. BRCA1 geninde veya BRCA2 geninde bir mutasyon taşıyan kadınlar daha yüksek oranda ve erken yaşlarda meme kanserine yakalanırlar. Bu yaş gurubu için Meme MR iyi bir tarama testidir.
CA-125 testi
Genellikle bir transvajinal ultrason ile birlikte yapılan bu kan testi, özellikle hastalık riski yüksek olan kadınlarda yumurtalık kanserini erken tespit etmeye çalışmak için kullanılabilir. Bu test semptomları olan kadınlarda yumurtalık kanserinin teşhisine yardımcı olabilmesine ve daha önce hastalık tanısı almış kadınlarda kanserin nüksünü değerlendirmek için kullanılabilse de etkili bir yumurtalık kanseri tarama testi olduğu gösterilmemiştir.
Klinik meme muayeneleri ve düzenli kendi kendine meme muayeneleri
Kadınların, doktorlar, hemşireler veya kendileri tarafından yapılan rutin meme muayenesinin; meme kanserinden ölümleri azalttığı gösterilmemiştir. Bununla birlikte, bir kadında doktorlar, hemşireler veya kendileri tarafından memede bir yumru veya başka bir olağandışı değişiklik fark ederse, kontrol ettirmek önemlidir.
PSA testi
Genellikle dijital rektal muayene ile birlikte yapılan bu kan testi prostat kanserini erken bir aşamada tespit edebilir. Bununla birlikte, uzman grupları artık çoğu erkek için rutin PSA testini önermemektedir çünkü PSA testi ile tespit edilen birçok prostat kanseri ölümcül değildir ve PSA ile tespit edilen kanserlerin erken teşhisi ve tedavisinin prostat kanserinden ölme şansını azalttığı gösterilmemiştir.
Cilt muayeneleri
Doktorlar genellikle cilt kanseri riski taşıyan kişilerin ciltlerini düzenli olarak incelemelerini veya bir sağlık hizmeti sağlayıcısına sahip olmalarını önerir. Bu tür muayenelerin cilt kanserinden ölme riskini azalttığı gösterilmemiştir ve aşırı tedaviye yol açabilir. Bununla birlikte, insanlar yeni bir “ben” veya mevcut bir “ben”de değişiklik gibi ciltlerindeki değişikliklerin farkında olmalı ve bunları derhal doktorlarına bildirmelidir.
Transvajinal ultrason
Bir kadının yumurtalıklarının ve uterusunun görüntülerini oluşturabilen bu görüntüleme testi bazen yumurtalık kanseri (zararlı BRCA1 veya BRCA2 mutasyonu taşıdıkları için ) veya endometriyal kanser riski yüksek olan kadınlarda ( Lynch sendromu) kullanılır. Ancak her iki kanserden de ölümleri azalttığı gösterilmemiştir.
Sanal kolonoskopi
Bu test kolon ve rektumun vücut dışından incelenmesini sağlar. Kolorektal kanserden ölümleri azalttığı gösterilmemesine ve daha sonra araştırılması gereken kolon dışındaki olası sorunları ortaya çıkarabilmesine rağmen, bu test, gerçek kolonoskopi yaptırmak istemeyen kişilere önerilebir.
https://www.cancer.gov/about-cancer/screening/screening-tests
Comentarios